İşçi olarak çalışanların yıllık ücretli izin hakkının belirlenmesi ve kullanımı hakkında;
İşçi olarak çalışanların yıllık ücretli izin hakkınınbelirlenmesi ve kullanımı hakkında; 4857 sayılı İş Kanunu'nun (kısaca “Kanun”) 53.,54. ve 55 inci maddeleri ile 03.03.2004 tarih ve 25391 sayılı Resmi Gazete'deyayımlanan Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği (kısaca “YÜİY”) hükümleri uygulamagörür.
Kanun'a dayanılarak işverenler tarafından işçilerekullandırılacak yıllık ücretli izinler, bu Kanun'un 1 inci maddesi kapsamınagiren işyerlerinde uygulanır.
İşçi sayısı yüzden fazla olan işyerlerinde işveren veyaişveren vekilini temsilen bir kişi ve işçileri temsilen iki kişi olmak üzeretoplam üç kişiden oluşan izin kurulu oluşturulur.
İşçi sayısı yüzden az olan işyerlerinde; izin kurulunungörevleri, işveren vekili veya bunların görevlendireceği bir kişi ile işçilerinkendi aralarında seçecekleri bir temsilci tarafından yerine getirilir.
İzinkurulu;
Yıllık izin çizelgelerini hazırlar, toplantıda alınankararlar ve yapılan işler, İzin Kurulu Karar Defteri'ne yazılarak imzalanır.
İşveren; Çalıştırdığı işçilerin izin durumlarını gösteren, örneğiYÜİY'e Ekli, Yıllık İzin Kayıt Belgesi'ni tutmak zorundadır.
Diğer yandan; İşveren isterse, her işçinin yıllık izin durumunu aynı esaslara göre düzenleyeceği İzin Defteri veya Kartoteks sistemiyle de ayrıca takip edebilir.
İşçilere, işyerinde işebaşladığı günden itibaren deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yılçalışmış olması koşulu ile, yıllık ücretli izin verilir.
İşçilere verilecek yıllıkücretli izin süresi, hizmet süresi göz önüne alınarak, aşağıda belirtildiğişekilde üç kategoriye ayrılır:
a) Bir yıldan beş yılakadar (beş yıl dahil) olanlara ondört günden,
b) Beş yıldan fazla onbeşyıldan az olanlara yirmi günden,
c) Onbeş yıl (dahil) vedaha fazla olanlara yirmialtı günden,
az olamaz. Yer altıişlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri dörder gün artırılarakuygulanır.
Üstte belirtilen izin süreleri, tarafların (işveren veişçi) anlaşması ile bir bölümü on günden aşağı olmamak üzere bölümler halindekullanılabilir (18.08.2017 tarih ve 30158 sayılı Resmi Gazete'de yayımlananYÜİY'deki değişiklik sonucu).
Bu durumda, örneğin; on dört gün yıllık ücretli izni olabir işçi, işveren ile anlaşması halinde, bu izni on gün, bir gün, iki gün vebir gün süreli olarak kullanabilecektir.
Öte yandan; işçinin yıllık ücretli iznini kullanıp kullanmaması hususunda ortaya çıkan uyuşmazlıkların görüldüğü iş mahkemelerinde, üstte belirtilen belgelerin verilecek kararlar için dayanak ispat vasıtaları olacağıda duraksama konusu olmasa gerekir. Bu nedenle, işçiden yıllık ücretli iznini kullandığına ilişkin imzasını içeren yalnızca bir belgenin varlığı, kabul yönünde ikrarı olmadığı taktirde, yeterli görülmeyebilecektir. Bu anlayış, YÜİY'nin Resmi Gazete'de yayımlandığı 18.08.2017 tarihinden sonra, işçilerin hak kazandığı yıllık ücretli izin haklarının kullanmaları ile sınırlı olarak açıklanmaktadır.
Yürekten esenlik vemutluluk dileklerimizi iletir, saygılarımızı sunarız.
Dr.Jur. Mevci Ergün